Problemy z zĂŞbami

ÂŚwinki morskie majÂą 20 zĂŞbĂłw – po jednym siekaczu, jednym zĂŞbie przedtrzonowym i trzech trzonowcach w kaÂżdej po³ówce szczĂŞki gĂłrnej i dolnej. MiĂŞdzy siekaczami a zĂŞbami przedtrzonowymi wystĂŞpuje charakterystyczna dla gryzoni i zajĂŞczakĂłw przerwa nazywana diastemÂą. Emalia na zdrowych zĂŞbach Âświnki jest biaÂła, siekacze zachodzÂą na siebie bez trudu, sÂą ostre i majÂą ksztaÂłt dÂłutowaty.

W odró¿nieniu od typowych gryzoni, œwinki morskie maj¹ wszystkie zêby o otwartych korzeniach, tak¿e trzonowce, co oznacza, ¿e zêby te rosn¹ bezustannie i wymagaj¹ sta³ego œcierania. Jest to przystosowanie do ¿ucia twardego pokarmu, g³ównie trawy i siana, st¹d siano odgrywa tak wielk¹ rolê w diecie œwinki. Jest nie tylko pokarmem, ale umo¿liwia tak¿e prawid³owe œcieranie zêbów trzonowych.

W trakcie rutynowej kontroli stanu Âświnki naleÂży obejrzeĂŚ jej siekacze – zĂŞbĂłw trzonowych nie moÂżna obejrzeĂŚ w warunkach domowych. ZauwaÂżone zÂłamania lub przebarwienia mogÂą wskazywaĂŚ na niedobĂłr witaminy C. JeÂśli Âświnka nie ma problemĂłw z jedzeniem, a pyszczek nie zostaÂł skaleczony, zÂłamanie siekacza nie jest tragediÂą – zÂąb odroÂśnie bardzo szybko bez dodatkowych zabiegĂłw.

NiepokojÂące objawy zwiÂązane z zĂŞbami:

ZÂły zgryz:
Skrzywienie siekaczy lub nieprawidÂłowe, nierĂłwne ich Âścieranie
Problemy z jedzeniem – Âświnka jest gÂłodna, ale nie moÂże uchwyciĂŚ pokarmu lub jedzenie sprawia jej bĂłl
Utrata wagi
ÂŚlinotok
Niedomykanie pyszczka

WydÂłuÂżone korzenie:
Stany zapalne, wytrzeszcz oczu
Guzy i naroÂśla na dolnej szczĂŞce

Dwa podstawowe problemy z zĂŞbami u Âświnek to: zÂły zgryz i wydÂłuÂżone korzenie zĂŞbĂłw.
Wyd³u¿one korzenie rosn¹ nieprawid³owo w g³¹b szczêki, powoduj¹c bolesnoœÌ dzi¹se³, a nawet powstawanie wrzodów i stanów zapalnych oczu (przy zêbach górnej szczêki). Ogl¹danie jamy ustnej mo¿e nie sugerowaÌ przyczyn dolegliwoœci, za to wszystko doskonale siê ujawnia na zdjêciu RTG. Przeœwietlenie jest bardzo przydatne tak¿e przy diagnozowaniu z³ego zgryzu.

Z³y zgryz mo¿e byÌ uwarunkowany genetycznie, mo¿e byÌ wynikiem urazu lub choroby, ale tak¿e z³ego od¿ywiania. le ustawione zêby nie œcieraj¹ siê prawid³owo, zbyt miêkki pokarm lub zbyt ma³a jego iloœÌ równie¿ nie umo¿liwia œcierania. Przeroœniête zêby utrudniaj¹ lub uniemo¿liwiaj¹ œwince jedzenie i kalecz¹ wnêtrze pyszczka. Z regu³y górne trzonowce rosn¹ w stronê policzków, prowadz¹c do skaleczeù i wrzodów, podczas gdy zêby dolne rosn¹ w stronê jêzyka, doprowadzaj¹c czasem do wytworzenia tzw. mostu, gdy zêby ³¹cz¹ siê nad jêzykiem i go unieruchamiaj¹.

Przy zauwa¿eniu któregoœ z wy¿ej wymienionych niepokoj¹cych objawów nale¿y poszukaÌ weterynarza znaj¹cego siê na problemach z zêbami œwinek morskich i pójœÌ do niego ze zwierz¹tkiem. Wielu weterynarzy, niestety, albo w ogóle nie potrafi prawid³owo zdiagnozowaÌ z³ego zgryzu, albo poprzestaje na skróceniu siekaczy, co wcale nie rozwi¹zuje problemu. Weterynarz powinien obejrzeÌ zêby trzonowe, pomagaj¹c sobie przy tym specjalnym wziernikiem, który rozsuwa policzki œwinki. Powinien tak¿e obmacaÌ szczêkê, aby z zewn¹trz wyczuÌ naroœla i ostrogi. Wskazane jest tak¿e zrobienie zdjêcia RTG.

W przypadku stwierdzenia przerostu zêbów trzonowych konieczne jest ich spi³owanie. Zabieg wykonuje siê przewa¿nie pod znieczuleniem ogólnym, co niestety, samo ju¿ stanowi pewne zagro¿enie dla zdrowia i ¿ycia œwinki. Niektórzy sprawni weterynarze potrafi¹ spi³owaÌ zêby trzonowe bez anestezji, jednak powa¿niejsze zabiegi nie mog¹ siê obejœÌ bez znieczulenia.

Przy powaÂżnych problemach ze zgryzem wynikajÂących z zÂłego funkcjonowania szczĂŞk, np. w wyniku osÂłabienia miĂŞÂśni, weterynarze sugerujÂą zastosowanie opaski, czegoÂś w rodzaju temblaka podtrzymujÂącego dolnÂą szczĂŞkĂŞ Âświnki we wÂłaÂściwym miejscu. DziĂŞki prawidÂłowemu ustawieniu szczĂŞk, zĂŞby opierajÂą siĂŞ wÂłaÂściwie o siebie i dobrze ÂścierajÂą.

Inne problemy utrudniajÂące Âświnkom morskim jedzenie:
ZÂłamanie lub pĂŞkniĂŞcie szczĂŞki na skutek urazu (uderzenia, upadku) lub czasami zbyt intensywnego gryzienia prĂŞtĂłw klatki
Ropnie zĂŞbĂłw